بتاکاروتن‌ها در بدن چه نقشی دارند؟
سلام به وب‌سایت تلاونگ خوش آمدید. امروز و در این مقاله قصد داریم تا در مورد بتاکاروتن ها و عملکردشان در بدن با شما صحبت کنیم. بتاکاروتن‌ها از رایج‌ترین انواع کاروتنوئیدها هستند که در ساخت ویتامین A در بدن نیز نقش اساسی دارند. از بین ۶۰۰ کاروتن موجود در طبیعت تنها ۵۰ نوع آن در مواد غذایی و ۶ نوع آن در پلاسمای خون انسان یافت می‌شود.
اما دو مورد از بتاکاروتن‌ها از اهمیت ویژه‌ای در بدن انسان برخوردارند که به نام‌های لوتئین و گزانتین شناخته می‌شوند. لوتئین و گزانتین تنها بتاکاروتن‌های موجود در ماکولای شبکیه چشم هستند که بطور عام تحت عنوان «لکه زرد» شناخته می‌شود. البته این دو بتاکاروتن با غلطت‌های متفاوت در سرم خون، بافت چربی، بافت پستان و شیر مادر وجود دارند. در ادامه با اهمیت این دو بتاکاروتن و نقششان در بدن بیشتر آشنا خواهید شد!
بتاکاروتن‌های لوتئین و گزانتین و عملکردشان در بدن
لوتئین و گزانتین از دسته مواد بسیار مهم و ضروری برای سلامت چشم هستند. بدن انسان قادر به ساخت این دو ماده نیست؛ لذا باید از طریق غذا آنها را دریافت کند. تخم مرغ از منابع بسیار مهم و غنی این مواد است و یکی از دلایلی که به مصرف منظم تخم مرغ توصیه می‌شود همین مورد است. ثابت شده است تخم مرغ ۱۵ درصد از نیاز روزانه یک فرد را در این رابطه تأمین می‌کند که تقریبا تمام آن جذب بدن می‌شود.
گرچه سبزیجات تیره رنگ مثل اسفناج بیشتر از تخم مرغ حاوی این دو ماده هستند ولی جذب بدنی این مواد از طریق تخم مرغ بسیار بیشتر است لذا زرده تخم مرغ غنی‌ترین و مهمترین منبع تأمین این لوتئین و گزانتین محسوب می‌شود.
در ادامه این مطلب در مورد برخی از مهمترین ویژگی‌های این بتاکاروتن ها و عملکردشان در بدن و همچنین نقش تخم مرغ در تامین آنها خواهید خواند.
نقش تخم مرغ در تامین لوتئین و گزانتین
مصرف تخم مرغ سبب افزایش سطح لوتئین در خون و افزایش تجمع این مواد در ناحیه شبکیه چشم می‌شود. این موضوع باعث حفاظت سلول‌های چشم از آسیب‌های مختلف به‌ویژه دژنراسیون و تخریب سلول‌های ماکولا می‌شود. این دو بتاکاروتن با کمک به ساخت رنگدانه در ناحیه ماکولا، سبب فیلتر کردن اشعه‌های UV در چشم و در نتیجه حفاظت چشم از آسیب‌های ناشی از آن می‌شوند. علاوه بر این، خاصیت آنتی اکسیدانی این دو بتاکاروتن از آسیب رادیکال‌های آزاد به سلول‌های چشم جلوگیری می‌کند.
عملکرد لوتئین و گزانتین در چشم و پوست
یکی از مهمترین مشکلات اجتناب ناپذیر، بروز آسیب‌های تحلیل‌برنده لایه ماکولای چشم در اثر سالخوردگی است که می‌تواند به کوری غیرقابل برگشت منجر شود. این مواد در غلظت مناسب از این ضایعه جلوگیری کرده و آن را کاهش می‌دهند. از آنجایی که در حال حاضر درمان خاصی برای این ضایعه وجود ندارد، لذا تنها با خوردن غذاهای غنی از این ماده به کاهش بروز آن کمک می‌شود.
مصرف غذاهای حاوی این دو ماده از قبیل زرده تخم مرغ (یا کل تخم مرغ)، اسفناج و کلم بروکلی باعث بیش از ۲۰ درصد کاهش احتمال بروز کاتاراکت و بیش از ۴۰ درصد کاهش احتمال بروز دژنراسیون ماکولار در سالخوردگی می‌شود.
پوست نیز به طور مکرر در معرض آسیب های ناشی از اشعه UV و سایر طیف های نور است. این دو ماده بدلیل نقش جذب این اشعه ها و خاصیت آنتی اکسیدانی اثر مهمی در حفاظت پوست دارند و چون مصرف موضعی آنها به لایه زیرین پوست نمی تواند نفوذ کند لذا مناسب ترین روش استفاده، مصرف خوراکی این مواد است.
کمبود لوتئین و گزانتین و بروز عوارض جدی در بدن
کمبود هر ماده‌ای در بدن مانند کمبود روغن‌کاری در دستگاه‌ها و ماشین‌آلات کل سیستم را دچار اختلال خواهد کرد. کمبود بتاکاروتن‌ها هم چنین وضعیتی دارند و با کمبود آنها در بدن گاهی اشکالات جبران‌ناپذیری برای اندام گوناگون پیش خواهد آمد. تحقیقات گسترده‌ای نشان داده است که بین دریافت ناکافی لوتئین و گزانتین و شیوع سرطان کولون، سرطان دستگاه گوارش و ریه ارتباط وجود دارد که اساس آن هم نقش این دو ماده در تنظیم لوتئین پلاسما و سایر کارتنوئیدهاست.
پایان‌بندی
در این مقاله سعی کردیم تا در مورد بتاکاروتن ها و عملکردشان در بدن با شما صحبت کنیم. در ادامه به لوتئین و گزانتین که از مهمترین بتاکاروتن‌های مورد نیاز بدن و سلامت چشم هستند پرداختیم. همچنین از نقش تغذیه‌ای تخم مرغ بعنوان یکی از اصلی‌ترین منابع دریافت لوتئین و گزانتین با درصد جذب کامل در بدن برایتان گفتیم. و در نهایت به عوارض کمبود این دو بتاکاروتن و مشکلاتی که می‌تواند در پی داشته باشد اشاره کردیم. امیدواریم که از خواند این مطلب لذت برده باشید. فراموش نکنید که هر سوالی در مورد موضوع این مقاله دارید می‌توانید در کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.